Krrrr… okodil! is het Prentenboek van het Jaar 2014. En dat staat centraal tijdens de Nationale Voorleesdagen, die morgen van start gaan. Een uitgelezen excuus om met je kinderen en een boek op de bank te gaan zitten.
Krrrr… okodil! is vertaald uit het Engels – het verscheen onder de titel Solomon Crocodile – door Ineke Ris, die méér dan haar sporen verdiend heeft, alleen al door de Nederlandse versie van Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft.
Vertalers zien zich denk ik voor een behoorlijk dilemma: vertaal je letterlijk, of maak je een Nederlandse tekst bij de prenten. Een letterlijke vertaling werkt gewoon soms niet; uitdrukkingen laten zich soms niet vertalen.
Daar moet Ineke Ris bij Krrrr… okodil! ook mee hebben geworsteld. ‘Here comes… trouble!’ – kun je dat een Nederlandse peuter uitleggen? Dus koos de vertaalster voor ‘Daar komt… Krrrr… okodil!’ Maar ja. Dáárom moet ze aan het eind van het boek haar toevlucht nemen tot ‘Daar komen… twee krokodillen!’ als vertaling voor ‘Here comes… double trouble!’.
Dat is natuurlijk gewoon pech hebben. Maar over het geheel genomen vind ik de tekst een beetje stroef. Het telkens herhalen van ‘Krrrr… okodil!’ komt op mij onnatuurlijk over bij het lezen – dat is meer iets voor zélf lezen dan voor hardop. ‘De kikkers schrikken zich dood’, dat stáát er helemaal niet in het origineel. En het is ook niet nodig voor het verhaal; zoals ik al zei hierboven: soms kún je een zinsnede niet vertalen en moet je wel zelf gaan schrijven. Denk ik. Want ik ben een stuurvrouw aan wal.
‘Boem!’ als de twee kroko’s elkaar ontmoeten? Gemiste kans: ‘Snap!’ in het Engels is zo’n mooie verklanking van het klappen van de krokodillenkaken! Maar ja, ken je de Engelse tekst niet, dan hindert het je niet. En een léúke vondst: ‘Hij klappert met zijn kaken’.
Het verhaal blijft bovendien wél overeind bij de prachtige prenten van Catherine Rayner. Zo knap als zij de uitdrukking op het ‘gezicht’ van ‘Solomon’ heeft getekend: zo gretig als-ie kijkt, zo verlangend om samen te spelen! En schrik en teleurstelling druipen ervan af als blijkt dat níemand zijn gezelschap wil.
Dus: wel voorlezen dit boek.
Krrrr… okodil!, Catherine Rayner; vertaling Ineke Ris; Antwerpen-Rotterdam: C. de Vries-Brouwers; tweede druk; ISBN 978 90 5341 976 2.
Misschien weet je dat ik een gepassioneerd (voor)lezer ben, vooral van kinderboeken. Ik deel graag de favorieten van m’n kinderen en mijzelf met jullie, bloglezers. Lees ook mijn andere kinderboekenrecensies geschreven bijvoorbeeld in de aanloop naar Nationale Voorleesdagen en Kinderboekenweek hier en hier.